Over seksueel misbruik

Wat is het?

Seksueel kindermisbruik is een vorm van mishandeling waarbij een (jong) volwassene een kind dwingt om seksueel contact te hebben. Dat kunnen verschillende dingen zijn. Als iemand aan je borsten zit, bijvoorbeeld, of aan je vagina of piemel. Of als iemand jou vraagt om hem of haar aan te raken, met je hand of je mond. Of seks met je wil hebben. Seksueel misbruik is een vorm van kindermishandeling en het is verboden.

Kijken en horen

Er zijn meer dingen die onder seksueel kindermisbruik vallen. Als een volwassene aan je vraagt of je dwingt om jezelf uit te kleden, dan is dat ook seksueel misbruik. Ook als dat op afstand gebeurt, voor een webcam, of via een foto die je met je telefoon maakt.

Het is ook seksueel misbruik als je als kind gedwongen wordt om naar seks te kijken, of naar foto’s van seks. Ook als je steeds naar opmerkingen over seks moet luisteren is dat een vorm van kindermishandeling. En ook dit mag niet.

Verwarrend

Seksueel misbruik begint vaak heel geleidelijk. En dat maakt het verwarrend. Als iemand heel aardig is, en je graag met hem of haar omgaat, is het ingewikkeld als dat verandert, en er opeens dingen gebeuren die je niet wilt. Zeker als het familie van je is. Dan ben je afhankelijk van iemand en dan is het lastig om te zeggen dat je iets niet wilt.

Strafbaar

Seksueel contact met kinderen onder de 12 jaar is altijd verboden. Ook als je het zelf (eerst wel) wilde. Het is strafbaar! In het Verdrag voor de Rechten van het Kind staat: ‘Geen enkel kind mag slachtoffer worden van seksueel misbruik.’

Seksueel contact met een jongere tussen de 12 en 16 jaar is strafbaar als er sprake is van dwang, geweld of een afhankelijkheidsrelatie. Een volwassene die seksueel contact heeft met iemand jonger dan 18 jaar die afhankelijk van hem is, is dus ook strafbaar. Bijvoorbeeld een vader met een dochter of een leraar met een leerling.

Maar hoe oud je ook bent: iemand mag je nooit dwingen. Seksueel kindermisbruik is een misdrijf van een volwassene. Kinderen zijn slachtoffer. Kinderen zijn onschuldig en kunnen er niets aan doen dat hen dit overkomt.

Baas over je lichaam

Soms is het lastig om te begrijpen wat iemand doet, en wat dat betekent. Iemand geeft je bijvoorbeeld een klap op je billen, of slaat een arm om je schouder. Iemand die je wast, besteedt extra veel aandacht aan je piemel. Of een kus belandt per ongeluk op je mond. Dat kan heel onschuldig zijn, aardig bedoeld, of een grapje. Maar als JIJ het vervelend vindt en niet prettig, dan moet dat niet gebeuren. Dan moet je er wat van zeggen, want jij bent namelijk de baas over jouw lichaam.

Goed aanraken

Nu moet je niet denken dat elk vriendelijk gebaar van een bekende of familielid verkeerd is en seksueel bedoeld is. Als je elkaar lief vindt is het logisch en prettig om met elkaar te knuffelen en te stoeien. Of om een schouderklop te krijgen als je iets goed hebt gedaan, of om getroost te worden als je valt. En een dokter moet je soms aanraken om je te onderzoeken. Het is alleen wel belangrijk om altijd te onthouden dat je lichaam van jou is en dat mensen niet zomaar met jou mogen doen wat ze willen. Als je een aanraking niet leuk vindt, mag je dat altijd zeggen, ook al heb je er eerder niets van gezegd. De andere persoon moet dan stoppen.

“Nee” zeggen

Als iemand je aanraakt, kan je dat prettig vinden, of niet. Omdat het om jouw lichaam gaat, is het belangrijk dat jij je eigen grenzen aangeeft. Als jij een aanraking niet fijn vindt, ook al is het door iemand die je kent, zeg het dan. Zeg “nee”, of zeg “Ik wil dit niet, stop ermee”. En als dat niet helpt, dan loop je weg of roep je hulp in.

Je eigen grenzen aangeven kan best moeilijk zijn. Soms lijkt iets in het begin leuk of onschuldig, terwijl het later vervelend wordt. Schaam je niet: je kunt altijd van mening veranderen.

Familie en bekenden

Het meeste seksuele kindermisbruik vindt plaats door een bekende van het kind. Bijvoorbeeld door de vader, broer, oom of tante. Of een verzorger, een vriend van de familie, de buurman, een oppas, de taxichauffeur van een schoolbusje, de sportleraar, een leerkracht of de pastoor. Misbruik door iemand die je zo goed kent is heel verwarrend. Het zijn juist de mensen die goed voor kinderen moeten zorgen. Als kind ben je afhankelijk van al deze volwassenen, en die moet je juist kunnen vertrouwen. Kinderen die misbruikt worden, begrijpen vaak niet waarom iemand die ze zo goed kennen zoiets doet. Daarom is het ook moeilijk om er over te praten.

Geheimen

Vaak zeggen mensen die een kind misbruiken dat het een geheim is, “ons geheimpje”. Maar er zijn twee soorten geheimen: leuke en niet-leuke. Leuke geheimen zijn geheimen waar je blij van wordt, en plezier over hebt. Bijvoorbeeld als je een cadeautje verstopt voor moederdag, of een verrassing voor de verjaardag van je vader. Niet-leuke geheimen zijn geheimen waar je met niemand over mag praten en waar je bang en verdrietig van wordt. Als iemand zegt dat je een geheim nooit mag doorvertellen omdat er dan iets vreselijks gebeurt, dan is dat een niet-leuk geheim.

Niet-leuke geheimen moet je altijd aan iemand vertellen. Het klopt niet als iemand je bang maakt met een geheim. Kinderen die seksueel misbruikt worden, hebben vaak last van geheimen die ze niet durven of mogen vertellen aan anderen. Omdat ze denken dat zij de schuld krijgen. Of omdat ze bang zijn dat niemand ze gelooft, of omdat ze denken dat er dan iets vreselijks gebeurt. Maar niet-leuke geheimen moet je niet voor je houden. Die moet je vertellen.

Seksueel misbruik stoppen

Veel kinderen denken dat volwassenen altijd gelijk hebben en dat het misbruik hun eigen schuld is. Maar als je seksueel wordt misbruikt dan is dat nooit jouw schuld. Het is niet normaal en je moet altijd hulp zoeken. Praat met iemand die je vertrouwt, zoals een vriend of vriendin, een aardige buurvrouw, een juf of je huisarts. Hij of zij kan je helpen met het zoeken van hulp. Je kunt ook bellen of chatten met de Kindertelefoon.